Нашы імёны

Для беларускай мовы ўласцівы народны іменнік, які характарызуецца адсутнасцю адной строга замацаванай (кананічнай) формы, як у афіцыйнай праваслаўнай традыцыі (напр., Юрась, Юрок, Юрка, а не толькі Юрый), а таксама адсутнасцю паралельнага ўжывання імёнаў па бацьку разам з імёнамі (казалі, напр., Хведароўна, калі ейным таткам быў Хведар). Аднак у выніку русіфікацыі, якая адбывалася ў савецкі час, у беларускай мове народныя імёны былі выціснутыя з афіцыйнага ўжытку праваслаўнымі кананічнымі формамі імёнаў. Нельга было ў дакументах запісаць дзіця Юркам або Юрком, пры гэтым у савецкія часы (асабліва ў часы калектывізацыі і індустрыялізацыі) лёгка можна было запісацца Трактарам, Акцябрынай, Электрыфікацыяй і Канстытуцыяй.

Маленькі слоўнічак беларускіх народных імёнаў

А

Адам – Адась, Адзік, Адаш

Адэлаіда – Адэля, Адзька, Адэлька, Адэльця

Акім – Якім, Юхім

Ала – Аля, Алюня, Алюся

Алена – Аленка, Альця, Гальця, Гэля, Галена

Аліна – Аля, Алінка

Альжбета – Альжбэтка, Альця, Альжуся

Аляксандр – Алесь, Вольша, Алехна, Алік, Алелька

Аляксандра – Алеся, Алеська

Аляксей – Алёшка, Алесь, Алекса

Анастасія – Наста, Наська, Настка, Настуся, Настасся, Настачка

Анатолій – Анатоль, Толік

Ангеліна – Ангеля, Анэля, Гэля

Андрэй – Андрусь, Андрык, Андрук, Андрыяш

Анжаліка – Анжэла, Ліка

Анісім – Анісік, Аніська, Аніс

Антаніна – Антося, Тася, Анця, Антолька

Антон – Антось, Анцік

Апанас – Панас, Панаска, Апанась, Панась, Афанас

Аркадзь – Аркадзька, Аркась, Кадзік

Арсень – Сеня, Сенька, Арсік, Арсайла

Артур – Артусь, Арцік

Астап – Астапук, Астапка, Астах, Асташ

Аўдоцця – Аўдоля, Аўдзюня, Дзюня, Аўдзютка, Дзютка, Аўдося, Дося

 

Б

Багдан – Богусь, Богуш, Багдаш, Богдзя, Даня

Багуслаў – Багусь, Богцік, Богуш, Богша

Барыс – Борцік, Барук, Борка

Браніслава – Броня, Бронька, Слава, Слаўка

Браніслаў – Бронісь, Бронік, Слава, Слаўка

 

В

Вадзім – Вадзік

Валерый – Валер, Валера, Валерка

Валянцін – Волесь, Валік

Ванда — Вандзя

Варвара – Варця, Варка, Варуся, Барбара, Барця, Баруся

Васіль – Васілька, Вася, Васька, Базыль, Базылька

Вера – Верця, Верка, Вяруня, Вяруся

Вікенцій – Вінцук, Вінцусь, Вінцэнт, Вінцэсь

Віктар – Вікцік, Віктук, Віктусь

Вікторыя – Вікця, Віктуся, Вікта

Віталь – Віталька, Віталік

Вітаўт – Вітусь

Віялета – Віта, Вітуся, Вітуля

Вольга – Вольця, Волька, Вальжына

Вячаслаў – Вячка, Вячык, Слава, Слаўка

 

Г

Галіна – Галя, Галька, Галінка, Галюся, Галюня

Ганна – Ганка,  Анця, Ганця, Гануся, Гануля

Гаўрыла – Гаўрусь, Габрусь, Гаўрык, Гаўрук, Габрук

Георгій – Ярык,Юрык, Юрка, Юрась, Жора

Герасім – Гарась, Гарасім

Генадзь – Генік, Генусь, Генка, Геня

Глеб – Глебка, Глебік, Глябок

 

Д

Давід –Давыд, Давыдзька, Додзік

Дамінік – Домка

Дамініка – Дамінічка, Даміся, Домна, Ніка

Даніла – Данілка, Данька, Данусь, Даня, Данік

Дар’я –Дарка, Адарка, Дарота, Адар’я

Дзімітрый – Зміцер, Змітрок, Змітра, Змітрый, Міцік

 

Е

Ева – Еўця, Еўка, Яўціся

Еўдакім – Аўдось, Аўдот, Аўдзік, Аўдук, Аўдакім

Еўдакія – Аўдзіся, Аўдотка, Аўдося, Аўдольця, Аўдоцця

Емяльян – Амяльян,  Амелька

Елізавета – Ліза, Лізка, Лізавета

 

Ж

Жана – Жанета, Анета,  Анця, Ануся, Яна, Яніна

 

З

Зінаіда – Зіна, Зінка

Зося – Зоська

 

І

Іван – Ясь, Івась, Івашка, Ясюк, Яська, Янук, Янка, Януш

Ігар – Ігарок, Ігарка

Ігнат – Ігнась, Ігнатка, Гнат

Іосіф – Язэп, Юзік, Еська, Ёська, Ёсіп, Ёсель, Ёзік

Ірэна — Рэня

Ірына – Арына, Арыша, Арышка

Ілья – Ілля, Іллюк, Ільяш, Гальяш

 

К

Казімір –Казік, Казюк

Карл – Карусь, Карук

Караліна– Каруся, Карута

Кірыл – Кірыла, Кірык, Кірук

Кандрат — Кандрась, Кандраш, Кондрусь

Канстанцін – Кастусь, Косцік, Косць

Крысціна –Крысця, Крыстуся, Крыста, Хрысця, Хрысціна

Ксенія – Ксеня, Аксюта, Аксёна, Аксіння

Кацярына – Кася, Каця

 

Л

Ларыса – Ларуся, Ларуська, Ларка

Лаўрэнцій – Лаўрук, Лаўрык, Лаўрусь, Лаўрэн

Леанід– Лянько, Лёнік

Лідзія – Ліда, Лідка, Лідуся

Лявонцій – Лявон, Лёва, Лёўка

 

М

Магдалена – Магда, Магдзя, Магдзіся

Максім – Максімка, Максюта

Маргарыта – Маргуся, Магрэта, Рыта

Марыя – Марыля, Маруся, Марыся, Мар’яна, Мара, Марця, Марына, Мар’я

Мацвей – Мацей, Мацейка

Мірон – Мірка, Мірцік

Міхаіл – Міхась, Міхал, Міхалка, Міхайла

Мікіта – Міцька

Мікалай – Мікола, Міколка, Коля

 

Н

Наталля – Наталка, Наталька, Натася, Наталя

Ніна – Нінка, Нінуся

 

П

Павел – Павал, Паўлюк, Паўка, Пашка

Пётр – Пятрусь, Петрык, Пятрук, Пятро, Пятраш

Паліна – Палінка, Полька, Польця, Палюся

Пракоп – Пракопка, Прокша

 

Р

Радзівон – Радзісь, Радзік, Радзька, Радзюк

Раіса – Рая, Раечка, Раіска

Раман – Рамаш, Ромцік, Рамук

Рыгор – Рыгорка, Грынь, Грыц, Грыгоры

Рэгіна – Рэня, Рэнька, Раіна

 

С

Святлана – Святланка, Ланка, Света, Светка

Сафія  — Софа, Софка, Соня, Сонька

Станіслаў – Стась, Стасік, Стасюк, Слава, Слаўка

Стафа́н – Стафа́нік, Стэ́фан

Сцяпан – Сцёпка, Сцяпук

Сямён – Сымон, Сёмка

Сяргей – Сяржук, Сяргейка

 

Т

Таісія – Таіса, Тася

Тамара – Тамарка, Тамуся, Тома, Томка

Таццяна – Таня, Танюся, Тацяна, Тацянка

 

У

Уладзімір – Валодзік, Валодзька, Ладзік, Уладзік, Уладзь, Ладысь, Уладысь, Уладамір, Ладамір

Уладзіслаў – Уладысь, Ладысь, Уладыслаў, Уладзь

Улляна – Уляна, Улянка, Уля

 

Ц

Цімафей – Цімох, Цімоха, Цімка, Ціма

Ціхан – Цішка, Ціхон

 

Ф

Фёдар – Тодар, Тодзік, Хведар, Хадась, Хвядос, Ходар, Федзя

Фёкла — Тэкля

Філіп – Піліп, Піліпка, Піліпок

Францыск – Францішак, Франак, Пранціш

 

Э

Эдуард – Эдзя, Эдзька, Эдвард

 

Ю

Юлія – Юля, Юлька, Юльця, Юляся

Юрый – Юрась, Юрок, Юрка

 

Я

Ягор – Ягорка

Ядвіга – Ядзвіся, Ядзя

Якаў – Яша, Яшка

Якуб — Якубка

Ян – Янка, Янук, Янік, Янусь

Яўген – Жэнька, Жэня, Генка, Генісь, Генюш

Яўгенія – Жэнька, Жэня, Генця, Ягуся, Югася, Аўгуся, Аўгіння

Яфім– Яўхім, Аўхім, Яхімка

 

Паводле «Слоўніка асабовых уласных імён» Анны Усціновіч,«Крыўска-Беларускага Іменніка» Вацлава Ластоўскага, “Беларускага праваслаўнага календара”, а таксама ўласных матэрыялаў выкладчыкаў.